Henryk Sienkiewicz "KRZYŻACY".

Biografia autora: Henryk Sienkiewicz.

Żył 70 lat (ur 5 maja 1846 w Woli Okrzejskiej, zm. 15 listopada 1916 roku w Vevey), narodowości polskiej.

Charakterystyczne dla owego autora gatunki literackiej to nowele, powieści i publicystyczne typu "Potop", "Krzyżacy", "W pustyni i w puszczy", "Pan Wołodyjowski" i " Quo Vadis".

Lektura: "Krzyżacy".

- Co autor chciał przekazać w książce, jak ma przekaz?:

To powieść historyczna, gdy została opublikowana, to polska znajdowała się pod zaborami. Treść książki miała przypomnieć polakom, o swoim patriotyzmie i miłości do Polski, której nie ma na mapie i obudzić w nich waleczność i wiarę w Polskę.

- Bohaterowie:

a.)Fikcyjni:

Zbyszko z Bogdańca- jest rycerzem, honorowym, walecznym, gotów do walki. Dla swojej wybranki serca (Danusi), jest gotowy uczynić bardzo wiele.

Zbyszko jest rycerzem bez skazy, jest patriotom i oddany swoim ideałom.

Maćko z Bogdańca- jest wielkim rycerzem, ale o innym charakterze niż Zbyszko. Maćko jest w kwiecie wieku, znający życie i podchodzący do niego bardziej praktycznie. Zbytnio go nie interesowało go ideały rycerskie, lecz bardziej majątek rodzinny.

Woli, żeby Zbyszek ożenił się z Jagienką, a niż z Danusią i chce żeby jego bratanek zrezygnował z obiecanych dziewczynie obietnic.

Jurand ze Spychowa- postać dynamiczna (postać, która z biegiem wydarzeń zmienia się jego zachowanie). W książce, możemy zaobserwować jego zmianę wewnętrzną.

Początkowo jest bezwzględny mści się na Krzyżakach,  za to, że zabili mu małżonkę, bardzo kochał swoją córkę. Miłość do niej, była jedynym pozytywnym uczuciem, która w nim pozostała.

Postanawia zostać rycerzem, lecz zostaje fizycznie, nie udolnym starcem. Bohater powstawania, żyć dla Boga. z wiary do Niego, rezygnuję z zemsty na swoich prześladowcach przez owe wydarzenie upodobnia się do Chrystusa, podczas gdy wisiał na krzyżu i przebaczył swoim katom.

Dawniej chciwy i okrutny, a teraz mimo że, Krzyżacy go tak potraktowali był gotów im przebaczyć.

Danusia Jurandowa- jest dziewczynką mająca 12 lat,  nie mająca szansy w powieści dojrzeć jako kobieta- zmarła przedwcześnie. Była piękną, uroczą i byłą nadzwyczajnie delikatna. Ma dworne obyczaje, gra na lutni, śpiewa rzewne piosenki. Jest wcieleniem niewinności i czystości.

Jagienka ze Zgorzelic-  dziewczyna zupełnie przeciwną niż Danusia, ich cechy są kontrastowe. Jagienka, jako prawie kobieta jest krzepka, zwinna, zaradna. Córka prawdziwego rycerza, nie daje sobie kasze dmuchać.

b.) Realistyczni:

Król Władysław Jagiełło- żył w latach 1351-1434. Wielki książę  litewski w latach 1377-1404, król Polski od 1386.

Królowa Jadwiga Andegaweńska- żona Władysława Jagiełły, królowa Polski.

Książe Janusz Mazowiecki- książę mazowiecki, mąż Anny Danuty.

Księżna Anna Danuta- księżna mazowiecka, żona księcia Janusza, córka Kiejstuta, stryjeczna siostra Władysława Jagiełły.

Mistrz Ulrich von Jungingen- od 1407 wielki mistrz zakonu Krzyżackiego, młodszy brat Konrada. Zginął pod Grunwaldem.

Książe Siemowit IV.

Konrad von Liechtenstein- wielki mistrz zakonu Krzyżackiego.

Zawisza Czarny- jest przedstawiony jako wzór cnót i prawości.

Powała z Taczewa.

Jan z Argonii.

Książe Witold-  syn Kiejstuta, stryjeczny brat Władysława Jagiełły, wielki książę Litewski.

* Wszelkie wiadomości na temat wyżej wymienionych postaci, powinniście znaleźć wszelkie informacje w wyszukiwarce google czy innej, ewentualnie "u naszej kochanej wszechwiedzącej cioci"-  inaczej Wikipedii.

 Czas akcji: 

-  Śmierć królowej Jadwigi, 1399- początek.

- Bitwa pod Grunwaldem, 15 lipca 1410- koniec powieści

* Ogółem cała historia trwała 11 lat.

Plan wydarzeń.

1.) Spotkanie w tynieckiej gospodzie.

2.) Napad Zbyszka na posła Krzyżackiego.

3.) Surowy wyrok królewski i ocalenie Zbyszka przez Danusie.

4.) Choroba Maćka, powrót do Bogdańca.

5.) Poznanie Jagienki, polowanie na niedźwiedzia.

6.) Wyjazd Zbyszka na Mazowsze.

7.) Spotkanie z księżną Anną Danutą z Danusią.

8.) Uratowanie życia Fulko de Lorche.

9.) Skargi Krzyżaków na Juranda ze Spychowa.

10.) Ślub Zbyszka i Danusi.

11.) Porwanie dziewczyny.

12.) Jurand u wrót zamku w Szczytnie.

13.) Poszukiwania Danusi przez Zbyszka.

14.) Uwięzienie i okaleczenie Juranda.

15.) Spotkanie z Jurandem.

16.) Wyjazd Maćka i Jagienki do Malborka.

17.) Odnalezienie więzionej przez Zygfryda Danusi.

18.) Choroba dziewczyny.

19.) Zygfryd przed Jurandem- przebaczenie.

20.) Samobójstwo Zygfryda- śmierć Danusi.

21.) Spotkanie Zbyszka i Jagienki na dworze księżnej Anny Danuty.

22.) Zbyszko ze poselstwem w Malborku. Spotkanie Maćka.

23.) Z powrotem w Spychowie. Śmierć Juranda.

24.) Ślub Zbyszka i Jagienki.

25.) Bitwa z Zakonem, inaczej Bitwa pod Grunwaldem.

26.) Powrót do Bogdańca.

Akcja w lekturze rozgrywa się w miastach:

- Kraków;

- Warszawa;

- Płock;

- Szczytno;

- Malbork;

- Ciechanów;

A także akcja rozgrywała się we wsiach, m.in. jak: Bogdaniec i Spychów.

Co i jak w "Krzyżakach"? 

Akcja rozpoczyna się w roku 1399 i kończy w ok 15 lipca 1410. Charakterystyczne wydarzenia rozpoczynające i kończące książkę, to śmierć królowej Jadwigi- początek, Bitwa pod Grunwaldem- koniec.

Henryk Sienkiewicz ukazał życie w tamtych czasach, miłość i poświęcenie- Zbyszka do Danusi, rycerskie życie- Zbyszko lub Maćko, życie nadwornych władców- księżna Anna Danuta oraz  książę Janusz Mazowiecki.

Życie członków Zakonu Krzyżackiego i klasztornego- fragmenty związane z Krzyżakami i jak podróżowano dawniej. Książka ukazuję życie człowieka, ludzi żyjących w tamtych latach, ukazuję wiarę, siłę polaków.

Henryk Sienkiewicz ukazuję w powieści "Krzyżacy" powinności rycerskie, m.in.:  służyć Bogu; być wierny królowi; unikać nie słusznych wojen/ kłótni; bronić słabych, nie winnych, którzy znajdują się w ucisku. Te wartości autor, przypisał Zbyszkowi z Bogdańca.

Charakterystyka postaci: 

Zbyszko z Bogdańca- to postać fikcyjna, pochodząca z rodu który się charakteryzował herbem " Tępa podkowa " z zawołania "Grady".

Bratanek Maćka z Bogdańca.  Jego matką była Jagienka z Bogdańca. Jego rodzice wcześnie zmarli, a chłopcem zaopiekował się jego stryj- Macko, brał udział w walkach.  

Zbyszko jest młodym, pięknym mężczyzną. Ma długie i gęste włosy o jasnym kolorze i wysłowi owe spojrzenie. Twarz jego była młoda z pierwszym meszkiem( zarostem).

Ubierał się najczęściej w kaftan z skóry. Gdy wybierał się w podróż zakładał zbroje lub na polowania, a na szczególne okazje zakładał strój, który dostał od swojego stryja.

Był porywczy, nierozważny gdy zaatakował posła krzyżackiego, ale wytrwały, cierpliwy o wierny danemu słowu, gdy poszukiwał Danusię  do końca, wytrwał w obietnicy, której jej wyznał. Złożył na jej grobie czuby krzyżackie.

Danusia- postać fikcyjna, córka Juranda ze Spychowa, mająca 12 lat. Dwórka księżnej Anny Danuty.

Drobna, szczupła i delikatna o jasnej cerze, o oczach błękitnych. Włosy miała długie, jasne i zazwyczaj przyozdobione wianuszkiem żywych kwiatów. Do twarzy było jej w kolorze niebieskim. Umiała grać na lutni i śpiewała czystym lekkim głosem.

Danusia była lękliwa, wstydliwa, nieśmiała, na przeciwności losu reaguję płaczem. Umie zdobyć się na odwagę i pokonać nie śmiałość o tym wskazuje, błaganie króla dla zakazanego Zbyszka. Była troskliwa opieowała się rannym Zbyszkiem.

Jagienka z Gorzelic- ma 15 lat, jest pół sierotą, od 8 roku życia była wychowywana przez Zycha z Gorzelic. Jagienka była szczupła i miała szerokie ramiona. Dziewczyna o czerwonych ustach, niebieskich oczach, chmielowe włosy, a twarz miała rumianą. Do twarzy było jej w czerwonym. Potrafi jeździć konno, władać bronią, polować.

Odważna, energetyczna, dzielna, gospodarna i współczująca.

Fabua:

- Dzieje miłości Zbyszka, Danusi i Jagienki.

- Walka Polaków i Krzyżaków.

- Losy Polaków pod panowaniem Krzyżaków.

"Krzyżacy" to powieść historyczna ponieważ:

- przedstawia dzieje/wydarzenia odległe pisarzowi- XIV/XV w.

- Występują w niej postacie i wydarzenia autentyczne, np. królowa Jadwiga, bitwa pod Grunwaldem.

- Na tle wydarzeń historycznych występują także postacie fikcyjne, np. Zbyszko i Maćko z Bogdańca.

- Język nasycony archaizmami.

- Szerokie tłoki historyczne, obyczajowe ubiory rycerskie, sposoby walki.

Wszelkie dodatkowe informacje, proszę o zamieszczenie w komentarzach lub wiadomościach email: mariola2110@o2.pl